Matai ni Vale ni soqo

Eda sarava lesu tiko na I yaloyalo ni veika lelevu e yaco mai Yacata ena veitabagauna sa oti me yacova mai na gauna qo. Ka tovolea tiko Nai Vola Vanua me maroroya, mei dusidusi vei ira na muri mai mera kila. Au doka ka rokova na yalo qaqa na yalo/ bolebole vei ira na Tukada/Tamada/Tubuda/ Tinada era sa yali yani era susugi keda mai ena dua na bula sega soti ni rawarawa, ia sa buli keda meda (tabuyani) tamata qaqa ena I lakolako balavu;

Ena tovolea tiko Nai Vola Vanua me na bulagoci kemuni tiko yani vakalalai ena vei gauna eso, e rawa yani kina vei kemuni. Kerei ga meda wilika, rai lesu, tovolea mo raica na dina, tomika na cava e rawa ni o vuli mai kina, au doka na nomuni veivadiloi/  ia na dina ena koto dei toka ga:

-Sitoa ni Koro kei na waqa: Vuli Varovaro/Vuli Veivacu/ Tara vale

Toso tiko na gauna, mai dua na sitoa ni Koro, Matavura mai Karoko, edua na vale vakaviti, dau Sinai tu ena yaya qaqa, kei na yau malumu, wili kina na suka kei na sovu/karasini; kena Waqa na Saku: qai mai tomani ena vale o Narauyaba, (vale kau) Bula vinaka kena Vunivola Tua Tibika, kena Dauniyau Tua Nemani,Sa tekivu mai kea nai Vosavosa, Duri ga Davo” na mate ni Duri ga Davo sa mai liu sara, Narauyaba na vale nei Tua Simeli, kena yavu e toka kina ni kua o Mawaraka; (sa qai tosoi) refer to 2^nd addition)

Duri o Vuni qalaka sitoa ni Mataqali Dakuicake kena waqa Ilisapeci, duri na Gauna Vou sitoa ni mataqali Naniti/Nadrodro kena waqa Laleta, tauvi rau talega na mate vataga, Duri ga Davo; e dina ni sa mai Davo na Gaunavou, yali na kena waqa, ia e koto na mawe ni cakacaka, Tara na vale ni soqosoqo ena I lavo musu ni Mataqali Naniti, voli o Maudu, sa dusia tiko ni rawa meda bula ena cakacaka vata (community enterprise)  mai davo o Vuni Qalaka, yali na waqa na Ilisapeci, kena I lavo musu tara ga kina o Mawaraka, dua ga na vale.

Vuli Varovaro:

Mai veivavulici ena Varovaro o Tua Biu Loa edua na turaga ni Nalovotu, vakawati ki Tacilevu dua na luvena o Sanaila Noa e tiko voli ga mai Tacilevu.  E tu na nodra keba na cauravou main a delana mai Nadrodro, mera dau laki varovaro ki Qelegai, na kau varo mai Qelegai e mai vakayagataki ena tara vale, era vuli talega kina mera kila na varovaro, vakayagataki kina nai yau bula ni Vanua. Eratou bau gole ki Moala na Turaga ni Yacata meratou laki wasea na veika eratou kila;

Vuli na Mataqali o Dakuicake:

Eratou laki vuli talega na Mataqali o Dakuicake ena varovaro mai Daku, meratou wasea talega na kila e kauta mai o Tua Biu. Maqosa na turaga qo ena cakacaka ni veituberi, meda saravi koya me sa dreta tu nai Varo sei balavu, ni kua sa rawarawa ni sa tu na (chain saw) au kalougata niu bula donumaka na gauna talei koya, dina dredre au sa vulica voli kina na bula;